راهنمای کامل شرایط دوره آوسبیلدونگ در آلمان:
بسیاری از زبان‌آموزان آلمانی با هدف ورود به بازار کار آلمان، خواستار گذراندن دوره کارآموزی (Ausbildung) می‌باشند، این مسئله در حالی صورت می‌گیرد که اغلب اطلاعاتی صحیحی درباره‌ی دورههای کارآموزی در آلمان نداشته و با سوالات متعددی همچون پیش‌شرط‌های مورد نیاز برای دوره‌کارآموزی، شرایط سنی دوره، هزینه‌های محتمل، نحوه‌ی پیدا کردن دوره‌ی کارآموزی در آلمان، ویزای مورد نیاز دوره‌ی کارآموزی در آلمان و… روبرو می‌باشند.
هدف مقاله‌ی چند قسمتی فوق، ارائه‌ی اطلاعات موثقی و کاملی راجع به دوره‌ی کارآموزی در آلمان می‌باشد.
دوره‌ی کارآموزی در آلمان چیست؟
در آلمان به شیوه‌ی ویژه‌ای می‌توان شغلی را در طی پروسه‌ی زمانی مشخصی یاد گرفت تا آمادگی لازم برای ورود راحتتر به بازار کار آلمان برای کارآموز فراهم شود. به این پروسه دوره‌ی کارآموزی (Ausbildung) گفته می‌شود.
آشنایی با انواع دورههای کارآموزی آلمان
دورههای مخلتف کارآموزی در آلمان وجود دارد که یکی از شناخته‌ترین دوره‌ها، کارآموزی دوگانه(Duale Ausbildung) نام دارد. در این دوره بیشتر تاکید بر کار عملی بوده و همانگونه که از نامش نیز پیداست در دو محل برگزار می‌شود. دوره‌ی عملی کارآموزی فوق در یکی از کارخانجات و یا شرکت‌های آلمانی برگزار می‌شود. دورههای تئوریک و نظری نیز در مدارس شغلی(فنی و حرفه‌ای) برگزار می‌شوند.
به علت تجربه‌آموزی در حین کار ، دوره‌ی کارآموزی Duale Ausbildung یکی از محبوبترین دورههای آموزشی در آلمان هم برای کارآموزان و هم برای کارفرمایان می‌باشد. دورههای تئوری ۱ تا ۲ بار در هفته و به صورت گروهی برگزار می‌شوند. دروس تئوریک شامل محتوای تخصصی رشته‌ی مورد نظر به همراه مطالب مهم می‌باشند. به صورت منظم نیز آزمون‌هایی برای سنجش دانش شما برگزار می‌شود و طبیعتا دانش کافی زبان آلمانی برای کارآموزان خارجی بسیار مهم می‌باشد.
چطور می‌توان به عنوان خارجی دوره‌ی کارآموزی در آلمان شرکت کرد؟
در صورتیکه شما شهروند کشورهای اروپایی، سوئیس، لیختن‌اشتاین، ایسلند یا نروژ هستید، براحتی می‌توانید در دوره‌ی کارآموزی در آلمان شرکت کنید. شما باید محل اقامت خود را تغییر داده و به اداره‌ی ثبت نفوس آدرس دقیق خود را گزارش کنید. در این حالت ویزا ضروری نیست.
اگر شما شهروند یک کشور اروپایی و یا کشورهایی که در پاراگراف بالا ذکر شد، نمی‌باشید، باید شما درخواست ویزا بدهید. با تصویب قانون مهاجرت نیروی کار ماهر در ۱ مارس ۲۰۲۰ قوانین جدید و نسبتا تسهیل‌کننده‌ای به تصویب مجلس آلمان رسیده است. پس از دریافت ویزا، شما می‌توانید به عنوان خارجی به مدت ۶ تا ۹ ماه به جستجوی دوره‌ی کارآموزی مورد علاقه‌ی خود در آلمان بپردازید.
شرایط لازم برای دوره‌ی کارآموزی در آلمان: پیش‌شرط‌ها و مقررات
گواهی پایان تحصیلات یا تائیدیه صلاحیت شغلی که مورد تائید آلمان باشد.
حداقل دانش زبانی B1 آلمانی. هر چند که بنا به تجربه‌ی شخصیم، زبان‌آموزان با دانش زبانی B2 شانس زیادتری برای دریافت دوره‌ی کارآموزی در آلمان را دارند.
تمکن مالی(حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ یورو در هر ماه)
گواهی بیمه‌ی درمانی
محل اقامت قابل اثبات
حداکثر سن ۲۵ سال
گواهی‌های تحصیلات لازم برای کارآموزی در آلمان
عموما دوره‌ی تحصیلات مشخصی برای گذراندن دوره‌ی کارآموزش در آلمان نیاز نیست. هر کارخانه و یا شرکت آلمانی شخصا تصمیم می‌گیرد که کدام پیش‌شرط‌ها و توانایی‌ها را باید کارآموز متقاضا دارا باشد. شما با مکاتبه با کارخانه و یا شرکت آلمانی مورد نظر خواهید دانست که باید کدام اسناد و مداک مورد تائید را بهمراه داشته باشید و یا کدام گواهی اتمام تحصیل مورد نیاز هست.
تمامی مدارک شما باید در مراجع ذیربط در کشورتان مورد تائید رسمی قرار گیرند. علاوه بر آن ترجمه آلمانی مدارک خواسته‌شده نیز نیاز می‌باشد.
مراحل تائید مدارک کارآموزی در آلمان: هر آنچه باید بدانید
اطلاعات تکمیلی راجع به پروسه‌ی تائید مدارک تحصیلی را می‌توانید شما در پرتال anabin بیابید. شما با دانش زبانی حداقل B1 آلمانی می‌توانید براحتی مدارک خود را تائید کنید. علاوه بر آن شما با تائید مدارکتان، ارزیابی را برای شرکت‌ها و کارخانجات آلمان تسهیل می‌کنید.
آشنایی با پیش‌نیازهای مورد نیاز برای دوره‌ی کارآموزی در آلمان
به عنوان متقاضی گذراندن دوره‌ی کارآموزی در آلمان باید شما از دانش زبان آلمانی متوسط به بالایی برخوردار باشید. حداقل دانش زبان آلمانی مورد نیاز B1 می‌باشد. شما می‌توانید در کشور خودتان اقدام به گذراندن دورههای عمومی یا خصوصی زبان آلمانی اقدام نموده و مدرک زبان آلمانی را کسب کنید. بی‌تردید مدرک زبان آلمانی برای گذراندن دوره‌ی کارآموزی در آلمان برای متقاضیان مورد نیاز خواهد بود.
در صورتیکه خواهان یادگیری فشرده زبان آلمانی می‌باشد، در مقاله‌ای قبلا بدین موضوع پرداخته‌ام.
مشاغلی که می‌توان دوره‌ی کارآموزی در آلمان گذراند
بر اساس آمار سایت statista.com در سال گذشته ۳۲۵ شغل دارای دوره‌ی رایج کارآموزی در آلمان تثبیت گردیده است. مطمئنا تنوع زیادی در انتخاب شغل کارآموزی خواهید داشت.
تعداد کارآموزان دورههای کارآموزی در آلمان: چه میزان کارآموزان در دورههای کارآموزی شرکت می‌کنند؟
آمارهای رسمی حاکی از آن هست که در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱ میلیون و ۲۸۹ هزار نفر دوره‌ی کارآموزی در آلمان را گذرانده‌اند. در سال ۲۰۱۹ این رقم معادل ۱ میلیون و ۳۲۹ هزار نفر ثبت گردیده بود.
چگونه در آلمان دوره‌ی کارآموزی پیدا کنیم؟
سایت آژانس کاریابی فدرال آلمان یکی از بهترین گزینه‌ها برای پیدا نمودن دوره‌ی کارآموزی در آلمان می‌باشد. شما می‌توانید با جستجوی عبارت Ausbildung در سایت کاریابی فدرال آلمان، آگهی‌های مرتبط با دورههای کارآموزی در بسیاری از مشاغل و کارخانجات را بیابید.
اگر دارای دانش زبان آلمانی B2 به بالاتر می‌باشید، می‌توانید از سایت اتاق بازرگانی آلمان به صورت تخصصی‌تر به جستجوی دوره‌ی کارآموزی در آلمان بپردازید. اگر شما مشتاق به گذراندن دوره‌ی کارآموزی در آلمان در حوزه‌های فنی و صنعتی می‌باشید، سایت کاریابی اتاق بازرگانی و صنایع آلمان بهترین گزینه می‌باشد.
یک امکان دیگر یافتن دورههای کارآموزی در آلمان، کسب اطلاع از مشاغل مختلف در هنگام برگزاری نمایشگاه‌های ویژه‌ی تحصیل و کسب و کار در آلمان می‌باشد. اگر در کشور شما چنین نمایشگاه‌هایی برگزار می‌شود، براحتی می‌توانید با متخصصین حوزه‌ی تحصیل و کسب و کار در آلمان به مشاوره بپردازید.
سعی کنید خودتان درخواست گذراندن دوره‌ی کارآموزی در آلمان را نوشته و تهیه کنید. اغلب شرکت‌ها و کارخانجات آلمانی ۱ سال قبل اقدام به مشاغل کارآموزش خالی خود می‌نمایند. قاعدتا شروع دوره‌ی کارآموزی در آلمان در ماه‌های آگوست یا سپتامبر می‌باشد.
طول دوره‌ی کارآموزی در آلمان: چه مدت طول می‌کشد؟
طول دوره‌ی کارآموزی در آلمان وابسته به نحوه‌ی کارآموزی حدود ۳ تا ۴ سال طول می‌کشد. البته در برخی موارد استثنایی طول دوره می‌تواند به مراتب کوتاهتر باشد.
آیا با اتمام یک دوره‌ی کارآموزی در آلمان شانس استخدام و موفقیت در بازار کار آلمان وجود دارد؟
با در دست داشتن مدرک اتمام یک دوره‌ی کارآموزی در آلمان، قطعا شما شانس بسیار زیادی برای استخدام در یک شرکت و یا کارخانه‌ی آلمانی خواهید داشت. علاوه بر آن، اشخاص خارجی که موفق به گذراندن دوره‌ی کارآموزی در آلمان می‌شوند، شانس بسیار زیادی برای دریافت حق اقامت در آلمان را خواهند داشت.
کدام دوره‌ی کارآموزی در آلمان مناسب من هست؟
به علت تنوع موجود در مشاغلی که دارای دوره‌ی کارآموزی می‌باشند، قطعا شما انتخاب‌های زیادی دارید. مهمترین نکته این هست که شما به استعداد‌ها و اهداف شغلی و حرفه‌ای خود در آینده بیاندیشید تا بر اساس آنها اقدام به انتخاب دوره‌ی کارآموزی مناسب نمایید.
در صورتیکه دارای دانش زبانی حداقل B1 به بالاتر هستید، سایت‌های نظیر Planet-Beruf و Beroobi نیز اطلاعات جامعی در مورد مشاغل کارآموزی در آلمان ارائه می‌دهند که می‌تواند برای شما مفید باشد.
آیا کارآموزان در حین دوره‌ی کارآموزی در آلمان درآمدی دارند؟
بر اساس آمارهای انستیتوی فدرال آموزش مشاغل، متوسط درآمد هر کارآموز در حین دوره‌ی کارآموزی در آلمان حدود ۹۳۹ یورو به صورت ماهیانه برآورد شده است.
کدام دوره کارآموزی در آلمان درآمد بیشتری را به کارآموزان ارائه می‌دهد؟
بیشترین درآمد در حین کارآموزی در آلمان مرتبط با شغل مامور کنترل و مراقبت فرود و پرواز هواپیما می‌باشد که در سال اول کارآموزی حدود ۱۰۰۰ یورو ماهیانه و در سالهای بعدی تا ۶۰۰۰ یورو به صورت ماهیانه می‌باشد. پس از مامور مراقبت پرواز، بیشترین درآمد کارآموزان به ترتیب در مشاغل زیر می‌باشد:
مکانیک کشتی(از ۱۰۲۰ یورو در ماه شروع و به ۱۷۶۰ یورو ختم می‌شود)
مامور پلیس(از ۱۲۲۵ یورو در ماه شروع و به ۱۵۱۰ یورو ختم می‌شود)
تکنسین مراقبت و پرستاری(از ۱۱۶۵ یورو در ماه شروع و به ۱۳۳۰ یورو ختم می‌شود)
کارمند بیمه(از ۱۱۲۰ یورو در ماه شروع و به ۱۳۱۰ یورو ختم می‌شود)
تکنسین فاینانس(از ۱۰۴۰ یورو در ماه شروع و به ۱۲۰۰ یورو ختم می‌شود)
بنا(از ۸۰۵ یورو در ماه شروع و به ۱۴۹۵ یورو ختم می‌شود)
بانکدار(از ۱۰۴۰ یورو در ماه شروع و به ۱۱۶۰ یورو ختم می‌شود)
تکنسین آزمایشگاه(از ۹۹۵ یورو در ماه شروع و به ۱۲۸۵ یورو ختم می‌شود)
مشاور املاک و مستغلات (از ۹۷۰ یورو در ماه شروع و به ۱۱۱۹ یورو ختم می‌شود)
تکنسین کامپیوتر(از ۹۷۵ یورو در ماه شروع و به ۱۲۰۰ یورو ختم می‌شود)
مکانیک(از ۹۷۵ یورو در ماه شروع و به ۱۲۶۵ یورو ختم می‌شود)
درآمد کارآموزان پس از اتمام دوره‌ی کارآموزی در آلمان چقدر هست؟
حقوق پایه‌ی کارآموزان پس از اتمام دوره‌ی کارآموزی در آلمان مابین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ یورو به صورت ماهیانه می‌باشد. طبیعتا حقوق پایه نسبت به شغل و رسته‌ی شغلی کمی متفاوت هست. برای مثال تکنسین‌های آی‌تی و برنامه‌نویسان قاعدتا یکی از بیشترین حقوق‌های پایه را دریافت می‌کنند.
چه مشاغلی در آلمان برای دورههای کارآموزی محبوب هستند؟
آلمان با کمبود مشاغل دورههای کارآموزی مواجه نمی‌باشد و هر کارآموز بنا به استعداد و هدفی که دارد، می‌تواند دورههای متنوعی برای کارآموزی را بگذارند. اما برخی از مشاغل محبوبیت زیادی دارند که علت محبوبیتشان نیز به بازار کار تضمین شده در آلمان مرتبط می‌باشد. در زیر به برخی از مشاغل محبوب در آلمان اشاره می‌کنیم:
بازرگان یا تاجر
مدیر دفتر
تکنسین کامپیوتر
پرستاری و مراقبت از سالمندان
تکنسین فنی
فروشنده
مکانیک خودرو
بانکدار
مشاور بیمه و فاینانس
نیروی کار برای انبارداری
آیا حداکثر سنی برای انجام دوره‌ی کارآموزی در آلمان برای خارجی‌ها وجود دارد؟
از بعد رسمی مرز سنی مشخص برای کارآموزی در آلمان وجود ندارد. برای مثال برای مشاغلی همچون پرستاری و مراقبت از سالماندان در صورتیکه سن شما حتی ۴۰ نیز باشد، می‌توانید دوره‌ی کارآموزی در آلمان را درخواست کنید. فقط مسئله‌ی مهم تسلط به دانش زبانی آلمانی در سطوح B1 یا B2 می‌باشد.
نکته‌ی دیگر مسئله اینجاست که شما به عنوان خارجی در حین گذراندن دوره‌ی کارآموزی در آلمان قاعدتا با کارآموزان ۱۶ تا ۲۵ ساله به یادگیری خواهید پرداخت.
چه تعداد خارجی در آلمان در حال گذراندن دوره‌ی کارآموزی می‌باشند؟
بر اساس منابع رسمی، حدود ۱۰% کارآموزان در آلمان را خارجی‌ها تشکیل می‌دهند که معادل رقمی حدود ۱۵۰.۰۰۰ نفر می‌شود. نصف خارجی‌ها در آلمان در حوزه‌هایی نظیر صنعت و تجارت و مشاغل فنی اقدام به گذراندن دوره‌ی کارآموزی می‌کنند.
کارآموزی در آلمان: فرصت‌های بی‌نظیر شغلی